Je kunt maar beter een mes hebben dat je nooit gebruikt, dan erom verlegen zitten.

Dat is helemaal waar. Het duikmes is een onmisbaar deel van de uitrusting voor elke serieuze duiker. Messen zijn er in alle soorten en maten, met een kort en een lang lemmet van duurzaam corrosiebestendig metaal voor allerlei snijtaken. Een duikmes mag in geen enkele duiktas ontbreken. De enige vraag is, welk mes is voor jou het beste?

Formaat duikmes

TDe eerste vraag die je jezelf moet stellen, is waar je het mes wilt dragen?  Het antwoord op deze vraag is bepalend voor het formaat mes.  Er zijn allerlei types mes - van de de traditionele lange duikmessen die om het onderbeen worden gedragen, tot compacte messen die op de zak van een trimjacket of aan een hogedrukslang kunnen worden bevestigd.

De K6 is een goed voorbeeld van een traditioneel multifunctioneel duikmes.  Het heeft een groot lemmet van 15 cm en een ergonomisch handvat. Het wordt geleverd met een messchede en twee bandjes met snelsluiting zodat het mes om het onderbeen kan worden gedragen.

Aan de andere kant van het spectrum zijn er messen zoals de White Tip.  Het lemmet is 6,4 centimeter lang en het hele mes is een krappe 15 centimeter lang. Het is zo compact dat je het als primair mes aan de slang of op een trimjacket kunt bevestigen. Of je gebruikt het als reservemes en stopt het weg in één van de zakken. 

Materialen van duikmessen

Roestvrijstalen duikmessen

Roestvrij staal (rvs) is een legering die veel wordt gebruikt voor het lemmet van duikmessen.  Het merendeel van de duikmessen zijn van rvs 304 of van 316, een nog betere kwaliteit. 

Rvs 304 is een zeer multifunctioneel metaal dat voor diverse toepassingen buitenshuis wordt gebruikt.  Het oxideert niet aan het oppervlak en snijdt goed.  Het is iets zachter dan rvs van het type 316 en het lemmet moet iets vaker worden geslepen om het scherp te houden.  De rvs uitvoering van de Mako is een goed voorbeeld van een mes dat is gemaakt van rvs 304.

Rvs 316 is vergelijkbaar met type 304, maar bevat één belangrijk extra element: molybdeen. Dit harde, grijze element versterkt het staal.  Hierdoor blijven messen van type 316 rvs langer scherp en zijn ze beter corrosiebestendig.  De TK 15, SCUBAPRO’s paradepaardje, heeft een 15 centimeter lang lemmet van type 316 rvs. Het lemmet is zo gepolijst dat het water er snel vanaf loopt zodat het materiaal niet oxideert. Bovendien is het rvs van het mes overal even dik waardoor het des te sterker is.

Titanium duikmessen

Een andere materiaalsoort die veel wordt gebruikt voor duikmessen, is gehard titanium.  Een lemmet van titanium zal niet oxideren, is licht van gewicht en buitengewoon sterk en blijft heel lang scherp - messen van titanium zijn dan ook uitstekend geschikt voor gebruik in zout water.  Het lichtgewicht, multifunctionele X-Cut titanium duikmes is een goed voorbeeld.  De totale lengte is net geen 13 centimeter en het 6,3 centimeter lange lemmet is buitengewoon sterk, roest niet en gaat bijzonder lang mee.

De snijkant van een duikmes, tips en meer

Duikmessen hebben een scherpe kant, een gekartelde kant of beide zodat het mes voor meerdere doeleinden gebruikt kan worden.

Met de scherpe kant kun je snijden of wanneer controle en precisie een must zijn, een meer duwende beweging maken, zoals wanneer je vis fileert.  Dit laatste lukt het best als de scherpe kant iets gebogen is.  Een scherpe kant is ook makkelijk in onderhoud.  Met basic slijpgereedschap kun je een scherpe kant met weinig moeite weer messcherp maken.

Een gekarteld lemmet heeft tandjes net als een zaag.  Zo'n lemmet is ideaal als je hout, touw of taaie kelpwortels moet doorzagen.  Met een scherpe snijkant zou het veel te lang duren om een ankerlijn door te snijden, met de gekartelde zaagkant is het zo gebeurd omdat de kartels met elke snijbeweging dieper in het materiaal komen.  Ook blijft een gekarteld lemmet veel langer scherp dan een vlakke kant, maar slijpen is lastiger.

Omdat je met verschillende snijkanten allerlei materialen kunt doorsnijden, hebben de meeste messen beide, soms zelfs aan dezelfde kant van het lemmet.  Normaal gesproken zit het scherpe deel dichter bij de punt van het lemmet, terwijl de zaagkant dichter bij het heft zit zodat u meer kracht kunt zetten .

Aangezien een mes beter snijdt naarmate het lemmet langer is, is bij duikmessen met een lang lemmet de ene kant helemaal gekarteld en de andere kant scherp.  Zo kunt u de snijkant volledig benutten.

De meeste duikmessen hebben een stompe punt, een tantopunt of een andere variatie.

Het ene uiterste is de stompe punt -   plat en bot.  Met deze punt kun je beter wrikken dan steken.  Een dergelijke punt is veiliger dan andere punten omdat je niet per ongeluk in je been steekt of het trimjacket lek prikt wanneer je het mes weer in de schede stopt.

Het andere uiterste is de scherpe punt.  Zo'n punt is er in allerlei vormen.  De TK15 bijvoorbeeld heeft een ‘drop-point'-punt.  Dit wil zeggen dat de bovenrand van het lemmet richting het einde van het lemmet langzaam afloopt en in een punt eindigt.  Een dergelijk punt is sterk want je kunt met grote precisie snijden of steken. 

De K6 en X-Cut hebben een ‘clip-point'-punt - het lemmet wordt aan het uiteinde als het ware ‘geklemd’.  Hierdoor vormt zich een smalle punt waarmee je bijvoorbeeld heel goed het mes kunt steken in een lijn die om de schroef van een schip zit gedraaid, om deze los te snijden of zagen.  Hoewel een clip-point minder sterk is dan een ‘drop-point’, is hij buitengewoon sterk en kun je heel precies werken.

Tussen de stompe en de scherpe punt is er ook nog de tantopunt.  Dit is een combinatie van stomp en scherm, maar de punt staat in een hoek zodat je beter kunt snijden. Een voorbeeld is de punt van de Mako.  Maar soms heeft een tantopunt ook een klein stomp deel, zoals op de White Tip.  Welke uitvoering je ook hebt, de punt is uitermate sterk. Je kunt wrikken zonder bang te zijn dat de punt afbreekt, en je kunt ook snijden als er weinig ruimte is.

De meeste duikmessen hebben in het lemmet ook een inkeping voor het snijden van vislijn.  En afhankelijk van het mes zit er soms een flesopener (Mako) op, heeft het heft een rvs uiteinde zodat u ermee kunt hameren, of is het mes voorzien van een harpsleutel (TK15).

De beste duikmessen?

Welk duikmes kies jij?  Net zoals geldt voor de meeste andere duikmaterialen, is het ideale duikmes afhankelijk van je manier van duiken – hoe duik je, waar duik je, wat doe je onder water en hoe wil je het mes meenemen?  Keuze genoeg!  Het goede nieuws is dat er zo veel messen zijn in verschillende vormen, maten en materialen dat het niet moeilijk kan zijn om een mes te vinden dat bij je duikwensen past.  Ook voor jou is er een perfect mes!